Son güncelleme: 4 ay önce
Cosmos blok zinciri üzerinde geliştirmeler yapan Informal Systems adlı şirket, Cosmos ekosistemine eklenecek yeni “paylaşımlı güvenlik” modelinin ilk önizlemesini yayınladı. Bu model, Cosmos blok zincirlerine güvenlik sağlamanın yanı sıra, yeni bir blok zincirini hayata geçirme sürecini çok daha kolay ve erişilebilir hale getirecek.
“Zincirler Arası Güvenlik” (Interchain Security) olarak adlandırılan bu yeni güvenlik modeline ve bunun Cosmos ekosistemi üzerindeki olası etkilerine gelin birlikte bakalım.
Uygulamamızı indirin, gelişmelerden ilk sizin haberiniz olsun!
Paylaşımlı güvenlik
Proof-of-Stake (PoS) ağların ortaya çıkışıyla, blok zinciri alanında adeta bir devrim gerçekleşti. PoS sayesinde ağın güvenliği hash rate (hesaplama gücü) yerine kullanıcıların sahip oldukları token hisseleriyle sağlanıyor. Ağ ne kadar büyükse ve tokeni ne kadar değerliyse, o kadar güvenli olur.
Bununla birlikte, küçük ve henüz gelişmekte olan PoS blok zincirleri, düşük bir piyasa değeri ve düşük miktarda kaynak ile saldırganlar ve kötü aktörlerle mücadele etmektedir. Düşük sayıda stake sahibi ve az miktarda stake edilen değer, ağı saldırganlara karşı daha savunmasız hale getirerek piyasadaki konumunu etkiler.
Cosmos ekosistemi, “blok zincirlerinin interneti” (Internet of Blockchains) mottosuyla yola çıktı ve aynı altyapı üzerine inşa edilmiş birbirine bağlı ve birlikte çalışabilir (interoperable) ağlardan oluşan bir ağı hayata geçirdi. Cosmos Hub kendi tesis ettiği güvenliği diğer blok zincirlerle de paylaşır (ki buna shared security ya da paylaşımlı güvenlik denir) ve kapitalini daha küçük zincirlerde blok doğrulama için kullanılmak üzere bir nevi ödünç verir. Yani yeterinde piyasa değeri ve stake edeni olmayan diğer küçük blok zincirler Cosmos’un güvenliğini ödünç alır.
Çeşitli blok zinciri ağları, optimistic rollups, zk-rollups ve sharding dahil olmak üzere çeşitli paylaşımlı güvenlik türlerini benimsemiştir. Zincirler Arası Güvenlik (Interchain Security), Blok Zincirler Arası İletişim Protokolü (IBC) kullanılarak oluşturulan, Cosmos’a özgü paylaşımlı güvenlik modelidir.
Cosmos bu yeni güvenlik modelini geçtiğimiz Perşembe günü Twitter üzerinden duyurdu.
Interchain Security is Coming to Cosmos 🚀
The first overview of the Interchain Security, Cosmos-specific category of Shared Security that uses #IBC – the Inter-Blockchain Communication protocol, by @informalinc is here!
Check it out 👇 https://t.co/ngdGO2RkpJ
— Cosmos – Internet of Blockchains ⚛️ (@cosmos) February 2, 2022
Basitçe söylemek gerekirse, Interchain Security ya da Zincirler Arası Güvenlik, Cosmos Hub’ın bir tüketici zinciri için blok üretmekten sorumlu olmasını sağlar. Bu, doğrulayıcılarının biri Cosmos Hub ve diğeri tüketici zinciri için olmak üzere iki node çalıştırmasına izin verilerek yapılır. Tüketici zincirlerine (consumer chain) katılmak için doğrulayıcıların ATOM tokenlerini stake etmeleri gerekmektedir.
Tüketici zincirindeki herhangi bir aksama süresi veya yanlış davranış derhal sağlayıcı zincire (provider chain) gönderilir ve burada stake edilen ATOM tokenleri “slashing” adı verilen bir mekanizma kullanılarak yok edilebilir.
Inter Blockchain İletişim Protokolü (IBC), tüketici zinciri tarafından Cosmos Hub ile iletişim kurmak ve Interchain Security sistemine hangi doğrulayıcıların katıldığını takip etmek ve herhangi bir kesinti yaşanması durumunda bunu bildirmek için kullanılır.
Interchain Security’nin arkasındaki şirket olan Informal Systems, bugün Cosmos’a özel paylaşımlı güvenliğin ilk sürümünü neredeyse tamamladığını duyurdu. Interchain Security v1’in bu çeyreğin sonunda tamamen tamamlanması ve Cosmos üzerinde resmi olarak 2022’nin ikinci çeyreğinde piyasaya sürülmesi bekleniyor.
V1, bir yönetim oylaması yaparak herkesin Cosmos Hub ile aynı doğrulayıcı seti kullanarak bir blok zinciri başlatmasını sağlayacak. Cosmos topluluğu teklifi kabul ederse, tüketici zinciri başlatılacak ve Cosmos Hub’ın tüm güvenliğini kullanabilecek.
Zincirler arası güvenliği önemli kılan şey ne?
Cosmos ekosistemi uzunca bir süredir ayakta ve bugüne kadar pek çok güncelleme aldı. Ancak Interchain Security şimdiye kadarki en önemli güncelleme olabilir.
Interchain Security’nin Cosmos’a getirdiği değer, yalnızca ağın güvenliğini artırmakla kalmıyor. Farklı kullanıcı gruplarını bir araya getirmeyi ve aralarındaki çıkar çatışmasını azaltmayı da hedefliyor.
İlk olarak Interchain Security, Cosmos Hub’a öncülük eden stratejik bir felsefe olan Pratik Köprü Minimalizmini (Practical Hub Minimalism) platformun verimliliğinden ödün vermeden mümkün hale getirecek. Pratik Köprü Minimalizmi, adından da anlaşılacağı gibi, Cosmos Hub’ın mümkün olduğunca az özelliğe sahip olması gerektiği inancıdır. Savunucuları, bunun güvenlik açıklarını ortadan kaldırdığını ve kullanıcı grupları arasında hard fork’a yol açabilecek bir çıkar çatışması olasılığını azalttığını iddia ediyor.
Mevcut Cosmos Hub sürekli olarak yeni özellikler eklediğinden, kullanıcılarının çoğu ağın güvenliğinin tehlikeye gireceğinden endişe ediyor. Interchain Security, bu özelliklerin her birinin ayrı bir zincir haline gelmesine izin vererek bu “köprü minimalistlerini” tatmin edebilecek.
Bu ayrı zincirler daha sonra kendi yönetim tokenlerine ve ücretlerine sahip olacak şekilde programlanabilir ve doğrulayıcıları katılmaya teşvik edebilir.
Böylece Cosmos ekosistemine daha fazla zincir katıldıkça, kötü aktörlerin ağı manipüle etmesi daha pahalı hale gelecek. Bir ağın güvenliği genellikle ona saldırmanın ne kadar pahalı olduğuyla ölçüldüğünden, Cosmos’un değeri ne kadar artarsa, o kadar güvenli hale gelir. Interchain Security, Cosmos Hub’ın ATOM tokeninin değerini tüketici zincirlerine bağlamasına da izin verecek. Bu, potansiyel kötü aktörlerin bir tüketici zincirine saldırırken ATOM’un piyasa değerini de hesaba katması gerektiği anlamına gelir.
Cosmos geliştiricileri geçen yıl yayınladıkları bir blog yazısında, “Zincirler Arası Güvenlik, Cosmos’un bağımsız ve açık kaynak felsefesine sadık kalmasına ve blok zincirlerin ekonomik olarak değil, politik olarak bütünleşmesini sağlayacak” demişlerdi.
Yani Cosmos ekibi konuya hem felsefik hem politik hem de ekonomik açıdan yaklaşıyor gözüküyor.
Bakalım piyasa Cosmos’un bu yeni güvenlik modelini fiyatlayacak mı? ATOM fiyatına etkisi ne olacak, zamanla göreceğiz.
Tüm kripto para piyasası 2022’ye çöküşle girerken, ATOM Ocak ayının ilk haftası en iyi fiyat performansı gösteren tokenlerden olmuştu.