Son güncelleme: 6 ay önce
Halen daha Terra’nın çöküşünün yankıları devam ederken insanlar şimdi de bir başka büyük getiri vadeden stabilcoine yönelmiş gözüküyor. Geçmişten hiç ders almayacak mıyız?
Kripto piyasasının önemli isimleri merkezi olmayan bir stabil coine ihtiyaç olduğu konusunda hemfikir. Örneğin Terra’nın çöküşünün ardından Avalanche CEO’su Emin Gün Sirer, kripto piyasasının genel olarak büyük bir “merkezi olmayan stabilcoin”e ihtiyacı olduğunu dile getirmişti.
Uygulamamızı indirin, gelişmelerden ilk sizin haberiniz olsun!
My thoughts and takeaways today:
1. We need a decentralized stablecoin. Fiat-backed stables are subject to legal seizure and capture. A decentralized economy needs a decentralized stablecoin whose backing store cannot be frozen or confiscated.
— Emin Gün Sirer🔺 (@el33th4xor) May 10, 2022
Farklı analist ve uzmanlar da merkezi olmayan bir stabil coine ihtiyaç olduğunu ancak bunun mekanizmasının henüz bilinmediğini belirtiyor. Terra’nın algoritmik stabilcoini bu amaçla yola çıkmıştı ancak başarısız oldu. Tether ve USDC zaten belirli firmalar tarafından yönetildikleri ve merkezi oldukları için bu kapsamda değiller.
Peki geleceğin stabilcoinini kim çıkaracak? Justin Sun yakın zamanda çıkardığı algoritmik stabilcoin olan USDD’nin pazarın ihtiyacını karşılayacak stabil para olduğunu düşünüyor. Gerçekten öyle mi? Do Kwon’un da bu konuda çok iddialı olduğunu hatırlayalım. Kwon hatta bir adım ileri gitmiş rakibi bir diğer algoritmik stabilcoin olan DAI için, “DAI’nin ölümü benim elimden olacak” demişti. Ancak UST’nin ve koca bir Terra ekonomisinin ölümü Kwon’un elinden oldu. İddialı olmak iyidir ancak bu kadar oynaklığın ve bilinmeyenlerin olduğu kripto piyasasında büyük konuşmamak lazım.
DeFi, çift ve üç haneli getiriler sunan bir dizi borçlanma uygulamasıyla son birkaç yılda kriptoda en hızlı büyüyen sektörlerden biri oldu. DeFi projeleri de çoğu kripto projesi gibi, ağlarını devam ettirebilmek için yeterli işlem hacmini ve likiditeyi çekmeye çalışırlarlar. Bu model, merkez bankalarının Covid dönemi teşviklerini kaldırmaya başlamasına, piyasadaki risk iştahında bir geri çekilmenin tetiklenmesine ve teşvik temelli sistemlerin sürdürülebilir olup olmadığı hakkında soruların gündeme gelmesine kadar işe yaradı.
Terra, UST’yi sabit tutmayı amaçlayan algoritmasının ilgili Luna tokenine olan talepteki düşüşün üstesinden gelememesiyle Mayıs ayı başlarında çöktü. Piyasa değeri yaklaşık 18 milyar dolar ile bugüne kadarki en büyük stabil coin olsa da, dolar gibi varlıklara 1:1 sabitlendiği iddia edilen bir düzine stabil coinden sadece biriydi.
Hayatta kalan bir avuç stabilcoin arasında, eleştirilerin odağındaki kripto girişimcisi Justin Sun tarafından UST’nin çöküşünden hemen önce Tron ağında hayata geçirilen USDD tokeni de var.
Justin Sun yakın zamanda Bloomberg’e yaptığı açıklamada, Çin’deki yasakların ardından ülkedeki kripto piyasasının düşüşünü yaşayan biri olarak pazarın düzenleyicilerden uzak bir stablecoine ihtiyacı olduğunu söyledi.
Sun, “Yarın düzenleyiciler, Çin’in kriptoyu yasakladığı gibi, stablecoin’leri de yasaklamaya karar verirlerse, tüm kripto sistemi için büyük riskler oluşturacaktır” dedi. Nakit ve kısa vadeli menkul kıymetler gibi geleneksel varlıklar tarafından desteklenen USDC ve Tether gibi popüler sabit paralara atıfta bulunarak “Üçüncü bir tarafça kontrol edilmeyen bir sabit paraya sahip olmalıyız” dedi.
USDD, Mayıs ayı başlarında Tron blok zincirinde hayata geçirildi. Bridge teknolojisi ile Ethereum ve Binance Akıllı Zincir blok zincirlerinde kullanılabiliyor.
[Limenya notu: Ethereum tabanlı köprülerdeki güvenlik açıkları son zamanların tartışmalı konularından biri. Bu konuyla ilgili geçtiğimiz aylarda yayınladığımız haberi okumanızı öneririz.]
🎉 So excited to announce that $USDD – $BUSD 2pool on @Ellipsisfi is officially live!
🧑🌾 Stake to Earn: https://t.co/RUZluHFnaf
🔥 Enjoy your #StableCoin mining, $USDD holders! pic.twitter.com/8jMmbgXCTp
— USDD (@usddio) May 20, 2022
USDD, Terra’nın sabit değerini korumak için kullandığına benzer bir arbitraj mekanizması kullanıyor. Örneğin, 1 USDD 1 doların altına düştüğünde, tüccarlar, USDD’nin fiyatını geri getirmek için tasarlanmış arbitraj teşviki ile ağın kendi tokeni olan 1 dolarlık Tron karşılığında Tron blok zincirine 1 USDD göndererek anında kâr elde edebilirler.
Bu tür mekanizmalarda stabilcoinin birlikte çalıştığı diğer tokenin değerinin sürekli artacağı varsayımı ilgili stabilcoini dengede tutmaya yetiyor. Terra’da bunu gördük. LUNA’nın fiyatının sürekli artmasıyla UST ABD doları ile olan 1:1 bağını sürekli korudu. LUNA’nın değerinin düşmeye başlamasıyla stabilcoinin de değerini düşüşe geçti.
Şimdi aynı şeyi Tron’da görüyor gibiyiz. Bugün yaptığımız bir başka haberde son 30 günde tüm kripto piyasası çökerken sadece Tron’un arttığını yazdık. Neden acaba? USDD ile bir bağlantısı olabilir mi? İkinci bir Terra vakası yaşar mıyız?
USDD, USDD’nin dolar ile olan sabitini sağlayabilmek için Alameda Research ve Amber Group da dahil olmak üzere piyasa katılımcılarının “ittifak” olarak adlandırdığı Tron DAO Rezervi aracılığıyla 10 milyar dolar toplamayı hedefliyor. Bu, Terra’nın ana geliştiricisi Do Kwon’un Singapur merkezli kâr amacı gütmeyen Luna Foundation Guard’ına benzer bir kurulum. Her şey ne kadar da birbirine benziyor değil mi?
Justin Sun elbette Do Kwon’dan bazı noktalarda farklı söylemlerde bulunuyor. Örneğin, “Bizim algoritmik stabilcoin tanımımız, herhangi bir insan müdahalesinden bağımsız çalışıyor olması değil. Bankalarla herhangi bir bağlantısı olmayan veya bankalar tarafından yönetilen varlıklarla ilişkili herhangi bir stabilcoin olmayan bir şey istiyoruz” diyor.
Dünyanın dört bir yanındaki düzenleyiciler, stablecoin’ler hakkında endişe duyuyorlar.
Biden yönetimi geçtiğimiz sene sonuna doğru yaptıkları açıklamalarda Tether ve benzeri stabil paraların bankacılık düzenlemelerine tabii olmaları gerektiğini belirtmiş aynı zamanda Bitcoin ve kripto paraları ulusal güvenlik meselesi olarak gördüklerini ifade etmişlerdi.
Dünkü haberimizde de Avrupa Merkez Bankası başkanı Lagarde’nin “Bitcoin ve kripto paraların herhangi bir değeri yok!” açıklamasına yer vermiştik. Dün Bill Gates de Lagarde ile paralel şeyleri söylemişti.
Benzer şekilde IMF’de pek çok defa bu konudaki endişelerini dile getirmiş ve özellikle Bitcoin’in major endekslerle olan korelasyonunun finansal istikrar için risk teşkil ettiğini belirtmişti. IMF ayrıca Bitcoin’i yasal para birimi kabul eden El-Salvador ve Orta Afrika Cumhuriyeti’ni uyarmıştı.
ABD Hazine Bakanı Janet Yellen geçtiğimiz günlerde Terra’daki çöküşün acil önlemlere ihtiyaç olduğunun altını çizdiğini ve senatonun yasayı bu yıl içinde yürürlüğe koymasının “son derece uygun” olacağını söylemişti.
Terra yatırımcılara %20 getiri vaat ediyordu. USDD ise çıtayı yukarı çıkardı ve %30 getiri vaat ediyor. Huobi gibi borsalar şimdiden USDD ile ilgili yüksek verimli ürünleri piyasaya sürdü. Sun, büyük getirilerin Tron DAO Reserve tarafından aylık olarak gözden geçirileceğini ve rakamı piyasa koşullarına göre “aktif olarak ayarlayacağını” söyledi. Yine de herkes USDD’ye tamamen güveniyor değil ve hatta pek çok kişi Terra ile aynı kaderi paylaşacağını düşünüp uzak duruyor.
